Chuẩn bị trước khi tham gia mua bán coin
Trước khi tham gia mua bán coin, người dùng cần xác định loại coin/token sẽ mua và xem xét loại coin/token đó đang có mặt tại sàn giao dịch nào. Người dùng có thể xem chi tiết coin/token muốn mua thông qua hai trang web CoinMarketCap và coingecko.
Ví dụ, mình xác định mua token C98 nên mình đăng nhập nhập trang web CoinMarketCap (hoặc CoinGecko) và tìm kiếm token C98.
Sau đó, mình kéo xuống dưới và CoinMarketCap sẽ hiển thị sàn giao dịch đang cho phép mua bán C98. Ở bài viết này, mình lấy sàn giao dịch tập trung (CEX) là Binance và sàn giao dịch phi tập trung (DEX) là PancakeSwap V3 để hướng dẫn mua bán coin.
Thông thường, quy trình mua bán coin ở các sàn giao dịch CEX hoặc DEX tương đối giống nhau. Vì vậy, người dùng không cần quá lo lắng sự khác biệt trong việc mua bán ở từng sàn giao dịch.
Đọc thêm: Top 6 sàn giao dịch uy tín tại thị trường crypto.
Ngoài hai cách mua bán trên DEX và CEX, người dùng có thể mua bán OTC, hình thức mua bán coin thông qua một cá nhân. Tuy nhiên, người dùng cần phải lựa chọn người uy tín để đảm bảo không bị lừa đảo.
Đối với những người có nhu cầu mua bán OTC, có thể liên hệ chị @huyenoanhpham – admin mua bán OTC của Ninety Eight (trước đây là Coin98 Finance).
Sau khi đã xác định xong token muốn mua, người dùng cần chuẩn bị như sau:
Tài khoản ngân hàng, Momo hoặc ví điện tử
Nếu người dùng muốn tham gia thị trường crypto, tài khoản ngân hàng hoặc những ứng dụng ví điện tử liên kết với sàn giao dịch CEX là điều phải có. Thông thường, các đồng coin cơ bản với thanh khoản cao như USDT, BTC, ETH, USDC đều có thể mua được thông qua tài khoản ngân hàng/ví điện tử.
Hiện tại, hầu hết sàn giao dịch tập trung đều hỗ trợ liên kết với mọi ngân hàng tại Việt Nam cùng với một số ứng dụng ví điện tử phổ biến như Apple Pay, Momo, ZaloPay… Tuy nhiên, người dùng lưu ý nên liên kết với những tài khoản ngân hàng có hỗ trợ Internet Banking hoặc Mobile Banking để có thể giao dịch online.
Ví tiền mã hoá để lưu trữ coin
Người dùng nên trang bị cho bản thân 1 tới 2 ví tiền mã hoá Web3, nhằm mục đích an toàn cho tài sản, dễ dàng tham gia các ứng dụng của DeFi và phòng trường hợp sàn CEX bị sập hoặc đóng cửa. Ngoài ra, các sàn giao dịch DEX và những dApp như Lending/Borrowing, NFT… đều yêu cầu người dùng phải có ví Web3 để kết nối.
Dưới đây là một vài loại ví dễ sử dụng và tiện lợi cho người dùng:
Hướng dẫn mua bán coin trên sàn giao dịch tập trung (CEX)
Mua USDT bằng VND
USDT là đồng stablecoin với giá trị luôn ổn định 1 USD. Vì vậy nhằm mục đích tránh những vấn đề liên quan tới thay đổi giá trị token trong quá trình mua bán, người dùng nên tham gia thị trường bằng những đồng stablecoin như USDT, USDC…
Bước 1: Người dùng tạo tài khoản Binance theo hướng dẫn tại đâyvà liên kết thẻ ngân hàng.
Lưu ý: Người dùng phải liên kết thẻ ngân hàng chính chủ, có tên tài khoản trùng khớp với thông tin của CCCD mà người dùng cung cấp cho sàn giao dịch. Nếu người dùng liên kết thẻ ngân hàng sai tên, người dùng sẽ khó mua bán trên các sàn giao dịch CEX.
Bước 2: Chọn mục “Wallets” ở góc phải bên dưới màn hình, sau đó chọn phần Funding và bấm P2P.
Bước 3: Người dùng lựa chọn thương gia muốn giao dịch và bấm Buy. Ngoài ra, nên lưu ý tới chỉ số Completion khi giao dịch, đây là chỉ số thể hiện tỷ lệ giao dịch hoàn thành giao dịch của thương gia. Tỷ lệ càng cao, người dùng càng dễ thành công hoàn thành giao dịch.
Bước 4: Người dùng lựa chọn số tiền và bấm Buy USDT. Sau đó, người dùng thực hiện lệnh chuyển tiền trên tài khoản ngân hàng.
Lưu ý: Người dùng nên chuyển khoản với nội dung theo yêu cầu của người bán. Thông thường nội dung sẽ là mã giao dịch hiển thị trên Binance, xem mã giao dịch tại mục “Order Number”.
Bước 5: Sau khi đã hoàn thành giao dịch, người dùng quay trở lại giao diện Wallets, chọn Transfer và chuyển từ mục Funding sang Spot, Futures hoặc Option (tuỳ theo nhu cầu sử dụng). Sau đó, nhập số lượng và bấm Confirm Transfer.
Trong trường hợp người dùng muốn bán, bấm Transfer để chuyển tiền vào mục Funding và bấm P2P để bắt đầu bán coin.
Mua coin bằng USDT trên sàn CEX
Sau khi đã Transfer, người dùng chọn mục Markets ở dưới màn hình và tìm kiếm C98 trên thanh công cụ.
Chọn cặp giao dịch C98/USDT và tiếp tục bấm Buy. Tại đây, người dùng có thể mua coin theo hai loại phổ biến gồm:
Sau khi chọn phương thức mua, người dùng nhập số lượng C98 muốn mua và bấm Buy.
Tương tự như lúc mua, việc bán token cũng thực hiện theo trình tự như trên nhưng thay vì chọn Buy, người dùng chọn Sell.
Ngoài ra, khi giao dịch trên CEX, người dùng thường chịu một số mức phí tương đối nhỏ, nhưng người dùng nên để ý để giao dịch luôn diễn ra suôn sẻ.
Hướng dẫn mua coin trên DEX
Trước khi tham gia các hoạt động giao dịch trên DEX, người dùng cần mua token ở các sàn CEX, và chuyển token lên ví cá nhân. Dưới đây là các bước hướng dẫn chuyển token lên ví và tham gia giao dịch trên DEX.
Bước 1: Chuyển USDT về ví Web3
Sau khi mua USDT trên sàn giao dịch CEX, người dùng vào mục Wallets và chọn Withdraw.
Tiếp theo, tại giao diện Withdraw, người dùng chọn USDT và bấm Send via Crypto Network.
Cuối cùng, người dùng nhập địa chỉ ví, chọn mạng lưới và tiếp tục chọn số USDT muốn gửi. Người dùng lưu ý kiểm tra địa chỉ ví phải đúng. Trong trường hợp điền sai địa chỉ ví, tài sản khả năng cao sẽ bị mất vĩnh viễn.
Ngoài ra, mỗi mạng lưới sẽ có mức phí và hạn mức rút khác nhau, người dùng cũng nên lưu ý và đọc kỹ để phù hợp với nhu cầu giao dịch.
Mỗi sàn cho phép người dùng rút token ở nhiều mạng lưới khác nhau, nhưng tuỳ thuộc vào sàn giao dịch, mạng lưới rút cũng khác nhau. Ví dụ, C98 ở Binance chỉ được rút ở mạng Ethereum và BNB Chain, C98 tại sàn BTSE sẽ được rút ở 3 mạng Ethereum, BNB Chain và Viction.
Bước 2: Mua coin bằng USDT trên sàn DEX
Sau khi đã có tiền trong ví, người dùng đăng nhập ở dApp mong muốn. Mình chọn dApp PancakeSwap để làm ví dụ.
Đầu tiên, người dùng đăng nhập vào trang web của PancakeSwap và bấm Connect Wallet ở góc phải phía trên màn hình. Sau đó màn hình sẽ hiển thị các ví đã được tích hợp với sàn, mình chọn ví Coin98 Super Wallet làm ví dụ.
Ở bài này mình ưu tiên sử dụng desktop để đăng nhập dApp, bởi giao diện trên máy tính dễ sử dụng hơn so với điện thoại. Các thao tác ở ứng dụng trên phiên bản điện thoại tương tự như trên máy tính.
Sau đó, chọn mục Trade ở góc trái màn hình và tiếp tục chọn mục Swap. PancakeSwap sẽ hiện thay đổi giao diện, người dùng tiếp tục chọn cặp USDT và C98.
Khi người dùng giao dịch trên các sàn giao dịch DEX, người dùng cần chú ý:
Sau đó, người dùng chọn số lượng C98 muốn mua và bấm Swap. Cuối cùng, bấm Confirm trên ví.
Ngoài ra, trong trường hợp người dùng sử dụng điện thoại, đăng nhập vào ví Coin98 Super App. Sau đó, người dùng chọn Browser và tìm kiếm PancakeSwap và kết nối ví.
Đọc thêm: Hướng dẫn sử dụng Browser trên Coin98 Super Wallet.
Các loại phí khi mua bán coin
Phí giao dịch khi mua bán trên sàn CEX tuỳ thuộc vào quy định của từng sàn giao dịch, và thường dao động từ 0.02% đến 0.3%.
Dưới đây là các loại phí giao dịch trên sàn CEX:
Sàn CEX có phí tương đối thấp và phù hợp cho người mới, ngược lại giao dịch trên sàn DEX phí giao dịch thường cao hơn đối với người mới bắt đầu. Cụ thể, các loại phí khi giao dịch trên sàn DEX gồm:
Một số câu hỏi khi mua bán coin
Mua bán coin có phạm pháp không?
Việt Nam hiện vẫn chưa có những quy định và khung pháp lý dành cho việc mua bán coin. Tuy nhiên, theo khoản 6, khoản 7 Điều 1, Nghị định số 80/2016/NĐ-CP Sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số Điều của Nghị định số 101/2012/NĐ-CP, người dùng không được phép sử dụng tiền mã hoá để làm phương thức thanh toán.
Nếu mua bán P2P trên các sàn CEX và chưa được trả coin từ thương gia, người dùng nên làm thế nào?
Trong trường hợp người dùng đã chuyển khoản và thương gia chưa trả coin, người dùng có thể khiếu nại thông qua việc liên hệ CSKH của sàn giao dịch CEX.
Mua bán P2P có tính phí giao dịch không?
Hiện tại, hầu hết mọi sàn giao dịch CEX như Binance, OKX, Bybit… đều không có phí giao dịch khi tham gia mua bán trên P2P.
Nên tham gia CEX hay DEX khi tham gia mua bán coin?
Theo ý kiến cá nhân, sàn giao dịch CEX phù hợp với đại đa số người mới khi tham gia mua bán coin với những ưu điểm như giao diện thân thiện và tính thanh khoản cao.
Ngược lại, sàn giao dịch DEX phù hợp với một số người đã có kiến thức về crypto, bởi phí giao dịch cao, khó sử dụng. Tuy nhiên, ưu điểm của sàn giao dịch DEX là hỗ trợ mua bán nhiều đồng coin, đem lại khả năng linh hoạt cho danh mục đầu tư của người dùng.
Đọc thêm: Cách quản lý danh mục đầu tư crypto.
