CBDC là gì? Lợi ích, rủi ro và tiềm năng phát triển tiền tệ kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương?

Trong bối cảnh bùng nổ của công nghệ Blockchain và quy đổi số, khái niệm về tiền tệ đã trải qua một đợt biến đổi mạnh mẽ với sự xuất hiện của CBDC – Tiền tệ kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương. Vậy CBDC là gì? Hãy cùng FPT Shop khám phá và giải đáp hàng loạt câu hỏi về lợi ích, rủi ro và tương lai của nền tảng tiền tệ này trong bài viết dưới đây!

CBDC là gì?

CBDC là viết tắt của “Central Bank Digital Currency,” có nghĩa là Tiền tệ Kỹ thuật số của Ngân hàng Trung ương, được phát hành và quản lý bởi ngân hàng trung ương hoặc tổ chức tương tự. CBDC không giống như tiền tệ kỹ thuật số phi tập trung như Bitcoin hoặc Ethereum, mà được tạo ra và duy trì bởi chính ngân hàng trung ương của một quốc gia.

Mục tiêu của việc phát hành CBDC là gì?

Mục tiêu chính của CBDC là cung cấp một phương tiện thanh toán kỹ thuật số an toàn, hiệu quả và được hỗ trợ bởi chính phủ. Mục tiêu của việc phát hành CBDC có thể khác nhau tùy thuộc vào từng quốc gia. Tuy nhiên, một số mục tiêu chung bao gồm:

• Tăng cường khả năng tiếp cận thanh toán: CBDC có thể giúp người dân ở khu vực nông thôn hoặc vùng sâu vùng xa tiếp cận các dịch vụ thanh toán hiện đại. VD: Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI) đang xem xét việc phát hành CBDC với mục tiêu tăng cường khả năng tiếp cận thanh toán cho người dân ở khu vực nông thôn.
• Cải thiện hiệu quả thanh toán: CBDC có thể giúp giảm chi phí và thời gian xử lý thanh toán. VD: Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) đang xem xét việc phát hành CBDC với mục tiêu tăng cường tính cạnh tranh trong hệ thống thanh toán và giảm chi phí giao dịch.
• Tăng cường tính minh bạch: CBDC có thể giúp theo dõi các giao dịch một cách hiệu quả hơn. VD: Trung Quốc đang phát triển CBDC, có tên là e-CNY, với mục tiêu thay thế tiền mặt truyền thống.

Lợi ích của CBDC

Giảm thiểu rủi ro thanh toán

CBDC có thể hỗ trợ nhiều dạng thanh toán khác nhau, từ thanh toán trực tuyến đến thanh toán trực tiếp bằng cách sử dụng thiết bị di động hoặc thẻ thông minh, giúp giao dịch nhanh chóng hơn so với nhiều phương tiện thanh toán truyền thống,

Ngoài ra, CBDC còn sử dụng xác thực hai yếu tố và thông tin sinh trắc học (biometric) trong quá trình giao dịch, giúp giảm rủi ro liên quan đến việc sử dụng tiền mặt, như mất mát, đánh cắp, hoặc làm giả.

Chính sách tiền tệ linh hoạt

Ngân hàng trung ương có thể thực hiện chính sách tiền tệ một cách linh hoạt hơn thông qua CBDC, bao gồm quản lý lãi suất và kiểm soát nguồn cung tiền. CBDC cung cấp khả năng phản ứng nhanh chóng của ngân hàng trung ương trước các biến động kinh tế, giúp họ điều chỉnh chính sách tiền tệ một cách linh hoạt.

Chống giả mạo và gian lận

CBDC có thể tích hợp các công nghệ bảo mật tiên tiến như mã hóa, chữ ký số, và biometric để đảm bảo an toàn tối đa cho giao dịch và ví tiền của người dùng. CBDC cũng cho phép ngân hàng trung ương theo dõi và ghi lại mọi giao dịch một cách chi tiết, từ đó tạo ra một bản sao minh bạch về lịch sử tài chính của người sử dụng.

Thúc đẩy giao dịch Quốc tế

CBDC có thể giảm thời gian xử lý và định rõ quy trình giao dịch, giúp tăng tốc quá trình chuyển khoản quốc tế. Bên cạnh đó, CBDC còn giúp loại bỏ sự phụ thuộc vào ngoại tệ trong giao dịch quốc tế, giúp người sử dụng tránh được biến động của tỷ giá hối đoái, từ đó tạo ra một hệ thống tài chính quốc tế công bằng hơn.

Phát triển Fintech

Sự xuất hiện của CBDC có thể thúc đẩy sự phát triển của các dịch vụ và ứng dụng Fintech mới, đặc biệt là trong lĩnh vực thanh toán di động và tài chính số. CBDC có thể tạo ra cơ hội mới cho sự phát triển của DeFi, nơi mà các dịch vụ tài chính truyền thống được thực hiện trên nền tảng blockchain mà không cần sự can thiệp của các bên trung ương.

Rủi ro của CBDC

Rủi ro tài chính

Một trong những rủi ro tiềm ẩn chính của CBDC là rủi ro tài chính. CBDC có thể làm tăng rủi ro tài chính cho hệ thống ngân hàng bằng cách cạnh tranh với các khoản tiền gửi ngân hàng truyền thống. Điều này có thể dẫn đến sự sụt giảm lợi nhuận của các ngân hàng, khiến chúng khó khăn hơn trong việc cung cấp các khoản vay cho nền kinh tế.

Rủi ro an ninh mạng

Tấn công mạng là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với CBDC. Nếu CBDC bị tấn công, kẻ tấn công có thể đánh cắp tiền của người dùng hoặc thậm chí sử dụng CBDC để thực hiện các giao dịch bất hợp pháp. Các cuộc tấn công mạng có thể được thực hiện bằng nhiều cách khác nhau, chẳng hạn như sử dụng phần mềm độc hại, tấn công từ chối dịch vụ hoặc khai thác lỗ hổng bảo mật.

Rủi ro vi phạm quyền riêng tư

CBDC cũng có thể làm tăng rủi ro vi phạm quyền riêng tư của người dùng. CBDC sử dụng công nghệ blockchain hoặc công nghệ phân tán khác, có thể giúp theo dõi các giao dịch một cách hiệu quả hơn. Điều này có thể khiến người dùng lo ngại về quyền riêng tư của họ.

Rủi ro kỹ thuật

Rủi ro kỹ thuật là một trong những rủi ro tiềm ẩn chính của CBDC. CBDC là một loại tiền tệ kỹ thuật số, sử dụng công nghệ blockchain hoặc công nghệ phân tán khác. Các công nghệ này vẫn đang trong quá trình phát triển và có thể gặp phải các vấn đề kỹ thuật, chẳng hạn như lỗi phần mềm hoặc lỗi hệ thống.

Rủi ro phi tập trung

Rủi ro này phát sinh từ việc CBDC được phát hành và quản lý bởi ngân hàng trung ương. Nếu người dùng không tin tưởng vào ngân hàng trung ương, họ có thể chuyển sang sử dụng các loại tiền tệ kỹ thuật số phi tập trung, chẳng hạn như Bitcoin.

Rủi ro pháp lý

Rủi ro này phát sinh từ việc CBDC là một loại tiền tệ mới, chưa có quy định pháp lý cụ thể ở nhiều quốc gia, dẫn đến những tranh cãi pháp lý về việc áp dụng các quy định hiện hành đối với CBDC, chẳng hạn như các quy định về chống rửa tiền, tài trợ khủng bố, hoặc bảo vệ người tiêu dùng.

Tiềm năng phát triển và tương lai của CBDC

Tại Việt Nam

Vào tháng 5 năm 2022, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Quyết định số 808/QĐ-NHNN về việc phê duyệt Đề án phát triển tiền tệ kỹ thuật số quốc gia (CBDC) giai đoạn 2022-2025, định hướng đến năm 2030. Đề án này đã xác định các mục tiêu và nhiệm vụ cụ thể cho việc nghiên cứu và triển khai CBDC tại Việt Nam.

Đến nay, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) vẫn đang trong quá trình nghiên cứu và triển khai CBDC. NHNN đã thành lập Ban Nghiên cứu tiền kỹ thuật số và tiền tệ kỹ thuật số do Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú làm Trưởng ban.

Trên thế giới

Tương lai của CBDC là gì vẫn còn là một câu hỏi mở trên thế giới. Tuy nhiên, có một số xu hướng cho thấy CBDC có thể trở thành một phần quan trọng của hệ thống tiền tệ toàn cầu trong tương lai như:

• Đối thoại quốc tế và tiêu chuẩn hóa: Các tổ chức quốc tế như Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) đang thúc đẩy đối thoại và nỗ lực tiêu chuẩn hóa về CBDC để tạo ra một môi trường tài chính toàn cầu tích hợp.
• Cạnh tranh và ứng dụng công nghệ Blockchain: CBDC có thể tạo ra sự cạnh tranh giữa các quốc gia và kích thích sự phát triển của công nghệ blockchain và tiền tệ kỹ thuật số.

Tạm kết

Như vậy chúng ta đã có cái nhìn toàn diện về CBDC là gì – một bước đi quan trọng trong quá trình hiện đại hóa của hệ thống tài chính, đưa tiền tệ kỹ thuật số từ khái niệm trừu tượng thành hiện thực, với nhiều lợi ích quan trọng.

Nếu bạn là người dùng quan tâm đến bảo mật, đừng quên tham khảo các phần mềm máy tính với chất lượng đảm bảo và giá cả cạnh tranh đến từ FPT Shop. Xem các gói Windows và phần mềm bản quyền tại đây.

Phần mềm bản quyền

Xem thêm:

• Sinh trắc học là gì? Tầm quan trọng và tương lai của sinh trắc học trong bảo mật kinh doanh
• Truy vấn cơ sở dữ liệu là gì? Cùng tìm hiểu tất tần tật về truy vấn cơ sở dữ liệu