“Hôm nay, tôi từ chức giám đốc điều hành Binance. Phải thừa nhận việc buông bỏ không hề dễ dàng. Nhưng đó là điều đúng đắn nên làm. Tôi đã phạm sai lầm và tôi phải chịu trách nhiệm. Đây là điều tốt nhất cho cộng đồng, cho Binance và cho chính tôi”, Changpeng Zhao (CZ) viết trên X tối 21/11 (sáng 22/11 giờ Hà Nội). Ông cho rằng “Binance không còn là một đứa trẻ nữa” và đã đến lúc phải để nó tự bước đi và chạy.
Trước đó cùng ngày, CZ trình diện trước tòa án Seattle và nhận tội “không tuân thủ quy định chống rửa tiền” và vi phạm lệnh trừng phạt do Bộ Tư pháp Mỹ (DOJ) đưa ra. Ngoài ra, Binance đã giải quyết các khoản phí với DOJ và Ủy ban giao dịch hàng hóa tương lai (CFTC); Mạng lưới Thực thi Tội phạm Tài chính của Bộ Tài chính (FinCEN) và Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài (OFAC) của Mỹ. Sàn giao dịch phải cấp phép cho Bộ Tài chính quyền truy cập vào sổ sách và hồ sơ của Binance theo điều khoản giám sát 5 năm.
Trước đó cuối tháng 3, Binance và CZ bị CFTC điều tra với cáo buộc vi phạm tám điều khoản trong Đạo luật trao đổi hàng hóa của Mỹ, bao gồm luật yêu cầu về biện pháp “ngăn chặn và phát hiện hoạt động rửa tiền và tài trợ khủng bố”. Khi đó, theo Bloomberg, đây là động thái pháp lý lớn nhất của cơ quan quản lý Mỹ với Binance từ trước đến nay. CNBC đánh giá điều này có thể làm đảo lộn hoạt động của Binance, nhưng mới chỉ là bước đầu trong chuỗi hoạt động nhằm kiểm soát sàn giao dịch tiền số lớn nhất thế giới.
Thời gian tuyên án của tòa với CZ dự kiến là 23/2/2024. Cựu CEO Binance có thể đối mặt mức án 18 tháng tù. Ông nhấn mạnh, cơ quan quản lý Mỹ sẽ không cáo buộc Binance đã chiếm dụng bất kỳ khoản tiền nào của người dùng hay tham gia vào bất kỳ hành vi thao túng thị trường nào. Luật sư của Zhao cho biết ông chủ Binance đã bay từ UAE, nơi không có thỏa thuận dẫn độ với Mỹ, đến Seattle để hầu tòa, thể hiện ông rất tuân thủ và thành khẩn.
Nhà sáng lập Binance Changpeng Zhao (CZ). Ảnh: Khương Nha
Binance, sàn giao dịch tiền số lớn nhất thế giới, cũng có kế hoạch nhận tội hình sự và đồng ý nộp phạt tổng cộng 4,3 tỷ USD, bao gồm số tiền giải quyết cáo buộc dân sự do cơ quan quản lý đưa ra. Thỏa thuận sẽ chấm dứt các cuộc điều tra kéo dài đối với Binance. Trong thông cáo báo chí mới phát hành, công ty cho biết: “Khi lần đầu ra mắt, Binance không có các biện pháp kiểm soát tuân thủ phù hợp”.
CZ thông báo Richard Teng, cựu giám đốc thị trường khu vực toàn cầu của Binance, được bổ nhiệm làm tân CEO Binance. Theo ông, Richard là nhà lãnh đạo có trình độ cao và với hơn ba thập kỷ kinh nghiệm về dịch vụ tài chính và quản lý, Richard sẽ đảm bảo Binance thực hiện giai đoạn tiếp theo về bảo mật, minh bạch, tuân thủ và tăng trưởng.
Nguồn tin của WSJ cho biết, thỏa thuận rời vị trí CEO cho phép CZ giữ lại phần lớn quyền sở hữu công ty, dù không còn vai trò điều hành. Kết quả này tương tự bản án trước đó của CEO BitMEX – sàn giao dịch giao dịch phái sinh tiền điện tử. Cựu giám đốc điều hành Arthur Hayes nhận tội vi phạm luật chống rửa tiền và sau đó bị kết án hai năm quản chế.
“Điều gì tiếp theo cho tôi? Tôi sẽ nghỉ ngơi trước. Tôi chưa có một ngày nghỉ (tắt điện thoại) thực sự nào trong sáu năm rưỡi qua”, CZ cho biết, đồng thời nói ông tự thấy mình sẽ không trở thành CEO điều hành công ty khởi nghiệp nào nữa, nhưng sẽ thực hiện một số khoản đầu tư, thành cổ đông của một số startup trong lĩnh vực Web3, blockchain, DeFi, AI và công nghệ sinh học, cũng như sẵn sàng trở thành cố vấn cho một số ít doanh nhân.
Tỷ phú Changpeng Zhao sinh năm 1977, là người Canada gốc Trung Quốc. Ông tốt nghiệp ngành công nghệ thông tin tại Đại học McGill, có thời gian làm việc tại Sở giao dịch Chứng khoán Tokyo, sau đó chuyển sang Bloomberg LP – công ty con chuyên về tài chính của Bloomberg. Trong khoảng thời gian này, CZ nhận ra “cách dòng tiền chảy qua hệ thống máy tính và không bao giờ rời mắt khỏi lĩnh vực tài chính”.
Trước khi thành lập Binance vào tháng 7/2017, CZ là thành viên đội phát triển Blockchain.info và giữ chức giám đốc công nghệ của OKCoin – sàn giao dịch tiền mã hóa lớn thứ hai thế giới lúc bấy giờ. Trong đợt phát hành coin (ICO) của Binance, CZ huy động được 15 triệu USD.
Dưới sự dẫn dắt của CZ, Binance đã trở thành hệ sinh thái tiền mã hóa lớn nhất thế giới. Sau sự sụp đổ của FTX vào năm ngoái, sàn tiếp tục gia tăng thị phần và ảnh hưởng của mình. Năm 2021, Changpeng Zhao bắt đầu gia nhập câu lạc bộ tỷ phú với khối tài sản tương đương 96 tỷ USD, theo bảng xếp hạng Bloomberg. Tuy nhiên, những tháng qua, sóng gió liên tục ập đến với Binance khi sàn liên tục bị cơ quan chức năng khắp châu Âu và Mỹ điều tra với các cáo buộc khác nhau như thao túng thị trường, thiếu tuân thủ luật pháp, tiếp tay cho hành vi rửa tiền.
Khương Nha – Châu An
