Mutual company và những điều nên biết…
Huy Nam (*)
Bài 49:
Mutual company và những điều nên biết…
Đó là loại công ty hỗ tương. Nhưng muốn biết công ty hỗ tương là gì thì tốt nhất nên bắt đầu từ chính thuật ngữ mutual company.
Ở Việt Nam loại này mới nghe có vẻ lạ lẫm nhưng thật ra đây là loại hình đã có hoặc na ná có ở ta. Tuy nhiên do chưa được nhận dạng đầy đủ, chưa có sự phân định rõ ràng, hình thái doanh nghiệp này đang mặc nhiên tồn tại trong lẩn khuất…
“Mutual company is the one owned by its customers rather than by a separate group of stockholders.” Đây là loại công ty mà tài sản của nó thuộc về “khách hàng” chứ không phải của một nhóm cổ đông riêng biệt nào. Thông thường đó là các công ty bảo hiểm. “Insurance mutual companies do not issue stock, they operate solely on the money obtained as premium.”
Ở Mỹ, các hãng bảo hiểm lớn như Metropolitan hay Prudential thuộc dạng này. Các mutual companies hoạt động trên cơ sở “amassing relatively small contributions from many people who are expose to the risk of an unforeseen event, thus creating a fund is used to reimburse those insured who actually suffer from such an occurrence”.
Tuy nhiên, không đơn thuần chỉ cậy vào sự tích tiểu thành đại “theo cách hỗ tương” rồi dừng lại để bù đắp rủi ro cho nhau, các công ty bảo hiểm còn là các “đại gia” về đầu tư tài chính. Và chính hoạt động “mượn đầu heo nấu cháo” này được xem là có ích và được khuyến khích.
Các tổ chức huy động tiết kiệm chuyên nghiệp khác cũng được xếp vào loại mutual company. Ở Mỹ, các tổ chức loại này còn có biệt danh là thrift. Các thrifts này, được hiểu là mutual savings banks, huy động tiền rồi cho vay lại theo dạng tương hỗ, kiểu giúp nhau, nhưng không nhất thiết chỉ có vậy, chủ yếu vẫn là kinh doanh.
Các mutual funds, quỹ hỗ tương đầu tư hay quỹ mở (open-end investment company) mà ta thường nghe nhắc đến, cũng là một loại hình tương tự. Mutual fund còn được gọi là investment company hay open-end investment company. Đây là các “cỗ máy” đầu tư nhờ vào tiền góp từ công chúng, theo cách được nhiều chia nhiều được ít chia ít, lỗ cũng chia… và với nguyên tắc chia hết về cho “quý khách” (là công chúng đầu tư) trong tập thể hỗ tương đó.
Loại công ty đối ngược với mutual company là stock company. Ta lưu ý, mutual company và stock company chỉ là các thuật ngữ mô tả để phân biệt và nhận dạng công ty một cách khái quát. Các loại hình công ty cụ thể được chế định và gọi tên theo các thuật ngữ khác nữa…
—
(*) Chuyên gia tài chính-chứng khoán, tác giả sách “Tài chính chứng khoán qua nhịp cầu Anh-Việt” do NXB Trẻ, Thời báo Kinh tế Sài Gòn và Trung tâm kinh tế châu Á-Thái Bình Dương hợp tác xuất bản.
Đường dẫn tới các bài trước được đăng trong mục Tin bài khác bên dưới.
