Có lẽ bạn từng nghe cụm từ “không phải key của bạn thì không phải coin của bạn.” Trong thế giới crypto, cụm từ này đề cập đến việc tự lưu ký crypto nhờ nắm giữ các private key, qua đó người dùng có toàn quyền kiểm soát tài sản của mình.
Trong hướng dẫn này, chúng tôi sẽ giải thích chính xác private key và public key là gì và cách thức sử dụng Ví OKX để bạn có thể kiểm soát các key cũng như năm giữ tài sản một cách an toàn.
TL;DR
- Ký giao dịch: Private key cho phép bạn ký và xác minh giao dịch. Khi bạn nắm giữ private key một cách an toàn, không tổ chức hay cá nhân nào khác có thể thực hiện giao dịch khi chưa được bạn cho phép.
- Seed phrase (Cụm từ hạt giống): Các seed phrase đại diện cho các private key bằng một cụm từ được tạo ngẫu nhiên gồm 12-24 từ mà con người có thể đọc được. Cụm từ này giúp việc ghi nhớ, bảo mật và khôi phục các private key của bạn trở nên dễ dàng hơn.
- Nhận crypto: Ví tạo địa chỉ nhận mới được hash từ public key của bạn để có thể giao dịch crypto một cách riêng tư.
- Nhập ví của bạn: Khi nắm giữ crypto của riêng bạn trong ví tự lưu ký, bạn có thể nhập ví của mình vào bất kỳ thiết bị nào bằng seed phrase hoặc private key.
Cách thức hoạt động của key mật mã?
Đối với tất cả các loại crypto, tồn tại một cặp địa chỉ công khai và riêng tư:
- Địa chỉ công khai cho phép mọi người nạp coin hoặc token vào địa chỉ công khai và cũng có thể được sử dụng để tạo thêm địa chỉ nhận.
- Private key cho phép những người có quyền sử dụng private key rút tài sản và ký giao dịch.
Nếu so sánh thì, địa chỉ giống như hộp thư bị khóa mà bất kỳ ai cũng có thể bỏ thư vào, còn private key cho phép chủ sở hữu mở khóa hộp thư đó.
Thế nào là private key?
Giải thích một cách đơn giản thì private key giống như mật khẩu phức tạp, được tạo ngẫu nhiên, cho phép bạn truy cập crypto của mình. Bất kỳ ai biết private key của bạn đều có quyền truy cập vào tất cả tài sản và token của bạn – bao gồm cả khả năng ký và thực hiện giao dịch.
Để giữ an toàn cho crypto của bạn, điều quan trọng là phải bảo vệ các private key. Sau đây là một ví dụ về private key:
xprv9s21ZrQH143K49eAc63EJwi4uct9JvZnkxEGrz7FBQA1YgNZ5dcbZU3Lrgk1wYxVPZsek7ymmhZJc38zdM8uaQ5bYUiGyrEviNnxRXsd8e6
Có vẻ là gần như không thể ghi nhớ nổi, phải không? Thông thường, bạn không nên lưu các private key của mình trên mạng, thay vào đó private key cần được mã hóa hoặc thể hiện ở định dạng mà con người có thể đọc được. Khi ấy, vai trò của seed phrase được phát huy.
Thế nào là seed phrase?
Các cụm từ hạt giống là những private key được thể hiện ở định dạng con người có thể đọc được. Thông thường, cụm này sẽ gồm 12-24 từ được tạo ngẫu nhiên từ danh sách đã được phê duyệt. Khi bạn tạo một ví mới, cụm từ hạt giống của bạn có thể sẽ như thế này:
ginger fiber talk margin fresh hundred oxygen aim trim crisp state artwork sunny crack clock patch minor claw catch theory theory father razor edge
Trên Ví OKX, chúng tôi sẽ yêu cầu bạn xác minh seed phrase của mình để đảm bảo rằng bạn đã viết chính xác cụm từ đó. Điều quan trọng là bạn không nên chụp ảnh màn hình hoặc lưu trữ seed phrase của mình trên mạng, qua đó giảm rủi ro bị người khác biết được seed phrase.
Thế nào là passphrase?
Một số nhà cung cấp ví sẽ cho phép bạn thêm một lớp bảo mật bổ sung bằng cách nhập passphrase tùy chọn vào cuối cụm từ hạt giống. Passphrase này thường hỗ trợ tất cả các ký tự chữ, số và ký tự đặc biệt, nhờ vậy bạn có thể tùy chỉnh độ phức tạp của passphrase này theo nhu cầu của mình.
Với passphrase này, dù ai đó nắm được seed phrase của bạn thì họ cũng vẫn không thể tiếp cận tiền của bạn, trừ khi họ biết được cả passphrase của bạn.
Trong tất cả các phương pháp bảo mật ví tốt thì điều quan trọng luôn là phải giữ passphrase này ở nơi an toàn, tốt nhất là ngoại tuyến.
Thế nào là public key?
Public key được tạo cùng với private key trong quá trình tạo ví crypto, nhưng không cần mức độ kiểm soát bảo mật giống như private key. Trên thực tế, trong những ngày đầu của Bitcoin, các public key thường được sử dụng làm địa chỉ nhận.
Mạng lưới blockchain sử dụng public key của bạn để xác minh chữ ký số mà bạn tạo bằng private key khi thực hiện giao dịch. Do sử dụng mật mã học phức tạp nên dễ dàng xác minh rằng public key phản hồi với private key ký giao dịch. Tuy nhiên, gần như không thể thử và lấy private key từ public key đã cho. Đây là lý do tại sao điều quan trọng là phải giữ an toàn cho các private key của bạn.
Đối với người dùng, có lẽ bạn sẽ không cần phải tương tác nhiều với public key của mình. Ngày nay, hầu hết các giải pháp lưu trữ crypto đều sử dụng quy trình mật mã được gọi là hash để tạo nhiều địa chỉ nhận từ một public key. Bạn nên sử dụng các địa chỉ nhận mới cho mỗi giao dịch để duy trì quyền riêng tư.
Các key của tôi được lưu trữ ở đâu?
Các ví crypto như Ví OKX giúp bạn tạo và lưu trữ các key. Vì private key rất dài nên việc cất giữ private key trong ví sẽ giúp bạn dễ dàng ký giao dịch mà không thực sự cần phải ghi nhớ chuỗi private key. Khi tạo ví, bạn sẽ được yêu cầu tạo mật khẩu – nhờ vậy bạn có quyền truy cập ví của mình mà không cần liên tục nhập cụm từ hạt giống.
Để giữ an toàn cho các private key, bạn nên viết cụm từ hạt giống ngoại tuyến hoặc khắc vào kim loại và cất giữ ở nơi an toàn.
Cách chuyển private key sang thiết bị khác?
Nếu bạn có sẵn một ví và muốn chuyển sang thiết bị khác, ví dụ: Ví OKX của bạn vừa là tiện ích mở rộng của trình duyệt vừa có mặt trên thiết bị di động, bạn có thể chuyển bằng cách nhập private key của mình.
Cách dễ nhất để làm điều này là có sẵn seed phrase và nhập vào nhà cung cấp ví bạn đã chọn. Bằng cách này, bạn chỉ cần nhập một lần để xem tất cả các tài sản của mình. Ngoài ra, bạn có thể xuất các private key của mình cho từng loại crypto mà bạn sở hữu.
Để biết hướng dẫn về cách xuất và nhập private key cho Ví OKX, hãy bắt đầu bằng cách đọc hướng dẫn toàn diện của chúng tôi.
Bạn đã sẵn sàng để kiểm soát crypto của mình chưa? Tải Ví OKX ngay hôm nay.
BÀI VIẾT NÀY CHỈ ĐƯỢC CUNG CẤP VÌ MỤC ĐÍCH THÔNG TIN. BÀI VIẾT NÀY KHÔNG MANG MỤC ĐÍCH CUNG CẤP BẤT KỲ LỜI KHUYÊN ĐẦU TƯ, THUẾ HOẶC PHÁP LÝ NÀO, CŨNG NHƯ KHÔNG ĐƯỢC COI LÀ MỘT ĐỀ NGHỊ MUA, BÁN HOẶC NẮM GIỮ TÀI SẢN KỸ THUẬT SỐ. KHOẢN NẮM GIỮ TÀI SẢN KỸ THUẬT SỐ – BAO GỒM CẢ STABLECOIN – CÓ MỨC ĐỘ RỦI RO CAO, CÓ THỂ BIẾN ĐỘNG MẠNH VÀ THẬM CHÍ CÓ THỂ TRỞ NÊN VÔ GIÁ TRỊ. DỰA TRÊN TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH, BẠN CẦN CÂN NHẮC CẨN THẬN XEM VIỆC GIAO DỊCH HOẶC NẮM GIỮ TÀI SẢN KỸ THUẬT SỐ CÓ PHÙ HỢP VỚI BẠN HAY KHÔNG. VUI LÒNG THAM KHẢO Ý KIẾN CHUYÊN GIA PHÁP LÝ/THUẾ/ĐẦU TƯ NẾU BẠN CÓ THẮC MẮC VỀ TÌNH HUỐNG CỤ THỂ CỦA MÌNH.
