Quả ngọt từ cuối năm 2017 cho ngành quản lý quỹ

Ngành quản lý quỹ bước vào năm 2018 với tâm thế hứng khởi khi mà hầu hết các quỹ đầu tư đều có kết quả hoạt động tốt, phản ánh chính xác diễn biến của thị trường chứng khoán năm 2017.

Theo số liệu của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, tính đến hết năm 2017, tổng tài sản quản lý của các công ty quản lý quỹ đạt hơn 223.000 tỷ đồng, tăng khoảng 46% so với năm 2016, với 386 hợp đồng quản lý danh mục đầu tư cho khách hàng, tổng giá trị các danh mục ủy thác đầu tư là hơn 208.000 tỷ đồng. Trong đó, Eastpring Investment đứng đầu với 59.123 tỷ đồng, Công ty Quản lý quỹ Bảo Việt (Baoviet Fund) đứng thứ hai với 58.226 tỷ đồng.

Có thể nói, năm 2017 là năm hưởng trái ngọt của các công ty quản lý quỹ khi tổng doanh thu đạt trên 1.200 tỷ đồng, tổng lợi nhuận là 444 tỷ đồng, tăng 87% so với năm 2016.

Trong nhóm công ty quản lý quỹ có hiệu quả hoạt động hàng đầu thị trường, bên cạnh sự góp mặt của các công ty lớn như SSIAM, Techcombank Capital, Baoviet Fund, VinaCapital, còn có sự hiện diện của các công ty nhỏ như PVI AM, Thiên Việt và Daichi Life Việt Nam. Riêng PVI AM và Thiên Việt còn ra mắt hai sản phẩm quỹ đóng mới trong năm 2017 là Quỹ TVGF 2 và Quỹ đầu tư hạ tầng PVI.

Quý I/2018, các công ty quản lý quỹ tiếp tục đạt kết quả hoạt động khả quan. Đa phần các công ty thuộc Top đầu đều có kết quả cao hơn cùng kỳ năm trước. Ba công ty có mức lợi nhuận cao nhất lần lượt gồm có VietinCap (39 tỷ đồng), VinaCapital (34 tỷ đồng) và MBCap (33 tỷ đồng).

Quỹ mở – lửa thử vàng

Không nằm ngoài dự đoán, các quỹ mở cũng có một năm 2017 hoạt động sôi nổi và đột phá với sự tăng trưởng mạnh về quy mô. Tổng quy mô các quỹ mở đạt mức 7.755 tỷ đồng, gấp đôi so với năm 2016.

Đà tăng trưởng được duy trì đến hết tháng 4/2018, khi quy mô các quỹ mở gần chạm mốc 11.000 tỷ đồng, tăng 38% trong vòng 4 tháng. Cơ cấu theo tài sản đầu tư của các quỹ cũng có sự chuyển đổi khi các quỹ cổ phiếu vươn lên chiếm tỷ trọng lớn nhất (49%), thay vì các quỹ trái phiếu như thời điểm cuối năm 2017. Sự thay đổi này đến từ sự tăng trưởng quy mô mạnh mẽ của một số quỹ như VFMF4, VEOF, MBVF.

Thị trường chứng khoán cuối tháng 4, đầu tháng 5 có diễn biến giảm mạnh sau giai đoạn tăng cao trong quý IV/2017 và quý I/2018. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động của các quỹ mở, đặc biệt là các quỹ mở cổ phiếu.

Theo thống kê, tại thời điểm 30/4/2018, 100% các quỹ mở cổ phiếu và quỹ mở cân bằng có sự sụt giảm giá trị tài sản ròng/chứng chỉ quỹ (NAV/CCQ) so với mức đỉnh tạo lập hồi đầu năm. Hai quỹ ghi nhận sụt giảm NAV/CCQ mạnh nhất trong tháng 4 là SSI-SCA và MAEFQI, cùng giảm 11%; quỹ giảm ít nhất là VCBF-TBF (-1%).

Quỹ BVFED – quỹ mở cổ phiếu có mức tăng trưởng cao nhất thị trường năm 2017 (+47,5%) có NAV/CCQ suy giảm 15% trong tháng 4/2018 do thực hiện chia cổ tức cho nhà đầu tư, bên cạnh yếu tố biến động danh mục.

Theo đánh giá của giám đốc quản lý danh mục của một quỹ đầu tư, đợt giảm gần đây của thị trường chứng khoán có đặc điểm mạnh, kéo dài với các nhịp hồi rất ngắn và ít, do đó các danh mục cổ phiếu gặp khó khăn trong việc điều chỉnh để đảm bảo hiệu quả.

Các quỹ mở trái phiếu cho thấy một bức tranh sáng hơn khi tất cả 7 quỹ đều tăng trưởng tốt. Đặc biệt, Quỹ BVBF của Baoviet Fund ghi nhận mức tăng trưởng 9,81% sau 4 tháng, cao nhất trong các quỹ mở trái phiếu trên thị trường; theo sát là Quỹ VFMVFB của VFM (+5,59%), Quỹ SSIBF của SSIAM (+4,03%).

Với kết quả hoạt động khả quan này, việc huy động vốn của các quỹ mở trái phiếu vẫn diễn ra sôi động, đặc biệt là nguồn tiền chuyển đổi từ các quỹ mở cổ phiếu sang. Có thể thấy, trong điều kiện thị trường cổ phiếu có những biến động bất ổn, quỹ mở trái phiếu đã phát huy lợi thế về tính ổn định và chứng tỏ là một lựa chọn tốt để “tránh bão” cho các nhà đầu tư cổ phiếu.

Cơ hội để khẳng định

Thị trường thời điểm hiện tại được đánh giá tiềm ẩn nhiều yếu tố rủi ro hơn so với giai đoạn trước (giá dầu tăng cao, mặt bằng định giá của cổ phiếu ở mức cao hơn so với giai đoạn trước, rủi ro điều chỉnh tăng lãi suất…) khiến việc lựa chọn phân bổ tài sản, thời điểm đầu tư sẽ trở nên khó khăn hơn.

Tuy vậy, những thách thức này chưa hẳn gây bất lợi cho các công ty quản lý quỹ nói chung và các quỹ mở nói riêng, mà là thời điểm để các công ty quản lý quỹ chứng tỏ những ưu thế vượt trội của mình so với hình thức đầu tư cá nhân.

Đúng như câu tục ngữ “Lửa thử vàng, gian nan thử sức”, với đầy đủ công cụ quản lý rủi ro, kinh nghiệm thị trường và sự chuyên nghiệp, các công ty quản lý quỹ được kỳ vọng sẽ đứng vững trước những biến động xấu của thị trường, giảm thiểu rủi ro cho danh mục và đảm bảo an toàn cho đồng vốn của nhà đầu tư. Có như vậy, hình thức đầu tư quỹ mở mới có thể tạo dựng được niềm tin nơi nhà đầu tư và phát triển bền vững trong tương lai.