Cùng với trở kháng, độ nhạy, SPL cũng là một trong các thông số thường gặp trên các thiết bị âm thanh. Vậy SPL là gì? Ý nghĩa của chúng như thế nào? Chọn thiết bị có SPL bằng bao nhiêu thì tốt? Cùng Lạc Việt Audio chúng tôi tìm hiểu ngay trong bài viết này để được giải đáp nhé!
SPL là gì?
Chắc hẳn bạn đã từng thấy trên các thiết bị âm thanh có ghi thông số SPL hay SPL max, vậy chúng là gì?
Khái niệm SPL là gì?
SPL hay còn được gọi là mức áp suất âm thanh được tính dựa trên đo lường logarit áp suất âm thanh hiệu dụng của một âm thanh so với một giá trị tham chiếu (Theo Wiki). Đơn vị đo lường của mức áp suất âm thanh là đề-xi-ben (dB).
SPL là viết tắt của từ gì?
SPL là viết tắt của từ Sound Pressure Level – có thể dịch là mức áp suất âm thanh hay mức áp lực âm thanh.
Cách đo SPL trong âm thanh
Để đo được giá trị SPL trong âm thanh, cụ thể là của một chiếc loa, người ta sẽ dùng cách đo như sau:
- Đặt 1 loa trên một vách ngăn với hình nón hướng vào buồng không dội âm (tức là không có phản xạ âm).
- Một micro có độ nhạy cao sẽ đặt cách xa 1 mét chính giữa loa.
- Các âm ở nhiều tần số khác nhau trong khoảng từ 20Hz – 20kHz sẽ được phát ra từ loa.
- Sử dụng phần mềm LMS (hệ thống đo lường loa) để vẽ kết quả, trong đó tần số là trục x so với SPL được tính trên trục y.
Ý nghĩa của SPL trong âm thanh
SPL là mức áp suất âm thanh nhưng chúng cũng được hiểu với ý nghĩa là hiệu quả và độ nhạy của loa, chúng thể hiện âm lượng của loa. Cụ thể loa có SPL càng lớn chứng tỏ loa có tiếng càng to. Một ví dụ đơn giản, những chiếc loa karaoke có công suất nhỏ SPL max cũng chỉ ở khoảng dưới 125dB, trong khi những chiếc loa sân khấu công suất lớn, tiếng của chúng phải đủ to để phục vụ cho các không gian có diện tích rộng, vì thế mà SPL max có thể lên tới 130 – 135dB.
>>> Xem thêm các tin tức:
- SNR là gì? Công thức tính SNR, tỷ lệ S/N này bao nhiêu là tốt?
- THD là gì (Total Harmonic Distortion)? Ý nghĩa trong âm thanh
Thông số SPL xuất hiện trên các thiết bị nào?
SPL là thông số đặc trưng cho độ to của âm thanh (mức áp lực âm thanh) vì thế chúng chỉ xuất hiện trên các thiết bị có phát ra âm thanh, cụ thể là loa. Thông số SPL xuất hiện trên hầu hết các dòng loa:
- Loa karaoke.
- Loa sân khấu, hội trường.
- Loa âm trần.
- Loa treo tường.
- Loa sub siêu trầm.
- Loa array.
- Loa phát thanh, loa nén, phóng thanh.
Ngoài ra thì một số dòng loa khác như loa bluetooth, loa kéo di động hay loa sân vườn cũng có thông số này nhưng không được quan tâm nhiều.
SPL bao nhiêu là tốt?
Không có một con số SPL cụ thể như thế nào là tốt, vì nó còn tùy thuộc vào từng dòng loa.
- Đối với các dòng loa karaoke với yêu cầu chất âm đủ to, rõ ràng, âm thanh bùng nổ khi cần thiết thì SPL ở mức từ 95 – 120 dB (max) là tốt.
- Loa sân khấu, loa array cần có mức áp suất âm thanh lớn hơn để âm thanh đủ to đẩy đi xa, sử dụng cho không gian rộng hơn, SPL ở mức từ 98 dB – 131 dB (max) là ổn.
- Đối với các dòng loa nhỏ để nghe nhạc nhẹ nhàng như loa âm trần, loa treo tường thì SPL dao động từ 85 dB – 100 dB (max) là ổn.
Sự khác nhau giữa mức áp suất âm và mức công suất âm
Nhiều người nhầm lẫn giữa mức áp suất âm thanh (Sound Pressure Level) và mức công suất âm thanh (Sound Power Level) vậy chúng có gì khác nhau?
Mặc dù cùng có ký hiệu là SPL nhưng mức công suất âm và mức áp suất âm rất khác nhau. Mức công suất âm là thước đo năng lượng phát ra từ một nguồn âm nhất định trong khi đó mức áp suất âm lại được đo bằng sự nhiễu loạn áp suất khí quyển trong các điều kiện được tính toán trước. Mức áp suất âm tác động tới tai người và khiến chúng ta nghe thấy trong khi mức công suất âm không thể “nghe thấy” được.
Một số điều thú vị về khái niệm “Sound Pressure Level là gì?”
- SPL max – thể hiện ngưỡng áp suất âm thanh tối đa mà micro có thể xử lý trước khi biến dạng, đối với loa, khi vượt qua khỏi SPL maximum thì tiếng sẽ bị vỡ, có thể gây hỏng hóc loa.
- Theo định nghĩa trong toán học thì áp suất âm thanh được tính theo công thức: Ptotal = P stat + P trong đó Ptotal là tổng áp suất và Pstat là áp suất tĩnh.
- SPL thường được các nhà sản xuất âm thanh đo đạc trong điều kiện tiêu chuẩn để đạt được độ chính xác cao nhất.
- Tuy nhiên thông số SPL được đưa ra cũng không hoàn toàn chính xác 100% vì phép đo cũng chỉ mang tính tương đối, không thể tính toán được hết các sai số và không kiểm soát được các điều kiện tác động làm ảnh hưởng tới kết quả của phép đo.
Trên đây là bài viết giải đáp SPL là gì, ý nghĩa của thông số này trong âm thanh. Mong rằng với những thông tin mà chúng tôi cung cấp sẽ giúp bạn hiểu và chọn được những sản phẩm chất lượng nhất cho mình. Theo dõi chúng tôi để biết thêm thật nhiều thông tin bổ ích khác nữa nhé! Hẹn gặp các bạn trong những bài viết sau.
