Token là gì?
Thực tế, token không phải là một điều mới mẻ, nó đã tồn tại trước khi có sự xuất hiện của blockchain. Tùy thuộc vào ngữ cảnh mà nó mang một ngữ nghĩa khác nhau.
Trong kinh tế truyền thống, token đại diện cho các dạng giá trị kinh tế khác nhau chẳng hạn như phiếu thưởng, thẻ quà tặng, điểm thưởng trong chương trình khách hàng thân thiết, cổ phiếu, trái phiếu… Tùy thuộc vào trường hợp sử dụng, token có thể được tạo ra dựa trên bằng chứng về một số hành vi nhất định, nó có thể đại diện cho cả tài sản và quyền truy cập.
Trong thị trường crypto, token là đồng tiền điện tử được phát hành và hoạt động dựa trên công nghệ blockchain.
Ví dụ:
- Uniswap phát hành UNI token trên mạng lưới Ethereum.
- Chainlink phát hành LINK token trên mạng lưới Ethereum.
- Uniswap và Chainlink không có blockchain riêng.
Khi dự án phát triển đủ mạnh sẽ hướng đến phát triển một nền tảng blockchain riêng cho chính token của họ, và khi ấy token này sẽ được xem như là coin.
Ví dụ: Trước khi mainnet, SOL (token của Solana) là token được lưu trữ, giao dịch trên Ethereum. Nhưng sau khi mainnet, Solana đã có một blockchain riêng, lúc này SOL trở thành đồng coin trên blockchain Solana, các đồng token khác có thể được tạo ra trên blockchain Solana.
Ngoài ra, một dự án có thể phát hành token của họ trên nhiều chain khác nhau. Ví dụ Coin98 có token là C98 và được phát hành trên 3 chain khác nhau là Ethereum, BNB Chain và Solana.
Có nhiều loại token trên thị trường và cũng có nhiều cách phân loại. Dưới đây là hai loại token phổ biến nhất:
- Token quản trị (Governance): tăng quyền biểu quyết trong DAO.
- Token tiện ích (Utility): cung cấp quyền truy cập vào các dịch vụ hoặc sản phẩm cụ thể được phát triển bởi nhà phát hành token.
Coin là gì?
Coin là đồng token được phát hành bởi chính blockchain. Coin sở hữu các tính năng như đơn vị thanh toán phí, bảo mật, quản trị… của chính blockchain đó. Mỗi blockchain chỉ có 1 đồng coin duy nhất.
Ví dụ:
- Bitcoin có đồng coin là BTC.
- Ethereum có đồng coin là Ether (ETH).
- BNB Chain có đồng coin là BNB.
Tuy nhiên, cũng có một số cách hiểu khác về khái niệm coin, cho rằng nó ám chỉ những đồng token được niêm yết trên sàn giao dịch tập trung (CEX).
Phân biệt Coin và Token
Giống nhau
- Coin/token đại diện cho một dự án cụ thể
- Coin/token được phát hành và sử dụng trong mạng lưới blockchain
Khác nhau
Về mặt tính năng & tính ứng dụng:
- Coin: Sử dụng để làm phí gas, staking để trở thành node/validator, phương tiện thanh toán, sử dụng như token tiện ích của dự án.
- Token: Phương tiện thanh toán hoặc sử dụng như token tiện ích của dự án.
Về mặt kỹ thuật:
- Coin yêu cầu một ví riêng và khi giao dịch gửi/nhận, phí giao dịch sẽ trừ trực tiếp vào ví của coin đó. Token thì không có ví riêng mà nó sử dụng ví của đồng coin nền tảng, và phí giao dịch sẽ trừ vào coin nền tảng. Ví dụ như bạn lưu trữ LINK trên Ethereum thì khi bạn chuyển LINK sang ví khác, bạn sẽ bị trừ ETH như gas fee.
- Theo nguyên gốc, coin chỉ có thể đại diện cho 1 blockchain còn token có thể được phát hành trên nhiều blockchain tuỳ quyết định của dự án. Tuy nhiên, trên thực thế thì coin có thể được “đóng gói” và phát hành trên blockchain khác. Ví dụ: ETH của Ethereum được đóng gói thành WETH (Wrapped Ether) và được sử dụng trên các blockchain khác như BNB Chain, Polygon, Avalanche…
Ứng dụng của Coin và Token
Ứng dụng của Coin
Trước kia, Bitcoin là đồng coin đầu tiên được tạo ra và mục đích duy nhất của nó là thay thế tiền tệ truyền thống. Qua thời gian, có rất nhiều đồng coin khác được phát triển và cũng mở ra nhiều ứng dụng:
- Lưu trữ giá trị
- Trao đổi sang các loại tiền tệ khác
- Thanh toán hàng hóa và dịch vụ
- Chuyển tiền cho người khác
Ngoài các ứng dụng truyền thống này, một số đồng coin cũng được bổ sung tính năng mới.
Ví dụ: DASH vừa đóng vai trò là đồng coin vừa cho phép người dùng nắm giữ tham gia bỏ phiếu trong các DAO.
Ứng dụng của Token
Hầu hết các token được thiết kế để sử dụng trong một dự án hoặc một ứng dụng phi tập trung (dApp). Khác với các đồng coin, token không được khai thác (mine), chúng được tạo ra và phân phối bởi các nhà phát triển dự án.
Khi token nằm trong tay người dùng, chúng có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau như mua, bán hoặc tham gia vào các hoạt động trong DeFi như stake, farm, cho vay, đi vay…
Một số đồng Coin nổi tiếng
- Bitcoin (BTC): Đây là đồng coin đầu tiên và phổ biến nhất. Bitcoin được tạo ra bởi một người (hoặc một nhóm) giấu mặt dưới bút danh Satoshi Nakamoto vào năm 2009. Nó hoạt động trên mạng blockchain công khai và được coi là một đồng tiền kỹ thuật số phi tập trung.
- Ethereum (ETH): Ethereum là một nền tảng blockchain phổ biến và cũng là tên của đồng tiền kỹ thuật số của blockchain này. Ethereum có khả năng thực thi các hợp đồng thông minh và phát triển các ứng dụng phi tập trung (DApp). Đồng tiền ETH được sử dụng trong mạng lưới Ethereum để trả phí và làm đơn vị đo giá trị.
- Ripple (XRP): Ripple là một nền tảng thanh toán toàn cầu và cũng là tên của đồng tiền kỹ thuật số của nền tảng đó. Mục tiêu chính của Ripple là cung cấp một nền tảng chuyển tiền trên toàn cầu với chi phí thấp và nhanh chóng. Ripple được sử dụng trong hệ thống thanh toán của RippleNet.
Xem thêm Wrapped Token là gì? Tài sản “cầu nối” giữa các blockchain.
