UST là ký hiệu của TerraUSD stablecoin. Nó là một loại stablecoin phi tập trung và thuật toán của chuỗi khối Terra (Terra blockchain) và cũng gắn với biến cố từ sự sụp đổ của blockchain này. UST được neo theo tỷ lệ 1:1 với đồng đô la Mỹ nhưng giá trị của nó đã giảm đáng kể so với mốc đó. Sự hỗn loạn không mong muốn đã xóa sạch giá trị hàng tỷ đô la tích lũy từ thời điểm ra mắt năm 2020.
Chi tiết về mối liên hệ giữa UST và Terra cùng biến cố xảy ra với loại stablecoin này như thế nào, chúng tôi sẽ chia sẻ kỹ hơn ở phần sau. Mặc dù hiện tại UST đã “thay tên đổi họ” nhưng chúng ta hãy cùng tìm hiểu qua về cách thức cũng như mô hình hoạt động của nó nhé.
UST là một stablecoin thuật toán sử dụng cơ chế độc đáo để duy trì sự ổn định về giá. Với giá được chốt bằng đồng đô la Mỹ, TerraUSD là stablecoin phi tập trung đầu tiên có khả năng mở rộng và mang lại lợi nhuận. Ngoài việc hứa hẹn với người dùng khả năng mở rộng cao hơn, TerraUSD còn hứa hẹn độ chính xác cao hơn về lãi suất và việc sử dụng liên chuỗi (multi-chain).
Nó sử dụng thuật toán do Terra blockchain phát triển gọi là Terra Stability Mechanism (TSM). Cơ chế này mở rộng hoặc thu hẹp nguồn cung UST dựa trên nhu cầu của nó, đảm bảo rằng giá của UST vẫn gần với giá trị mục tiêu là 1 USD. Chúng ta có thể hiểu một cách đơn giản như thế này:
+ Khi nhu cầu về UST tăng lên, TSM sẽ tạo ra các UST mới.
+ Khi nhu cầu giảm đi, TSM sẽ đốt các token hiện có để duy trì tỷ lệ neo.
Để hiểu rõ hơn về cách thức này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu cách thức hoạt động của TerraUSD như sau.
Như ở bảng trên, chúng ta biết rằng các stablecoin thường sẽ sử dụng cơ chế mint/burn để điều tiết nguồn cung. Việc duy trì sự ổn định giá với đồng đô la có nghĩa là điều chỉnh cung và cầu theo thuật toán định trước. Khi cầu vượt quá cung, giá sẽ tăng (trong trường hợp này là giá UST sẽ lớn hơn 1 USD). Khi điều ngược lại xảy ra, giá sẽ giảm.
Để làm được điều này thì UST sử dụng mô hình 2 đồng coin với sự hỗ trợ của loại tiền điện tử gốc trên Terra blockchain là LUNA. Việc mint 1 đô la UST yêu cầu đốt lượng LUNA trị giá tương đương 1 đô la và ngược lại. Cụ thể như sau:
+ Trường hợp 1, khi nhu cầu quá cao, giá sẽ vượt trên 1 USD, có thể là 1,01 USD, chủ sở hữu LUNA có thể kiếm được lợi nhuận bằng cách hoán đổi 1 đô la LUNA để tạo ra một mã thông báo UST. Trong quá trình hoán đổi kể trên, một phần trăm LUNA bị đốt (loại bỏ vĩnh viễn khỏi lưu thông) và phần còn lại được gửi vào kho bạc cộng đồng. Việc đốt một phần trăm token LUNA sẽ làm giảm tổng số lượng token còn lại đang lưu hành, khiến chúng trở nên khan hiếm hơn và do đó có giá trị hơn. Bằng cách mint thêm UST, nó có tác dụng pha loãng các mã thông báo đang lưu hành và đưa giá tổng thể trở lại mức 1 USD.
+ Trường hợp 2, nếu nhu cầu đối với UST thấp và giá giảm xuống dưới 1 USD (ví dụ 0,98 USD), chủ sở hữu UST có thể đổi UST của họ theo tỷ lệ 1:1 lấy LUNA – có giá trị cao hơn do tính khan hiếm.
